Với khả năng xử lý 200.000 tấn rác thải mỗi năm, nhà máy Site Zero hoạt động hoàn toàn tự động, có thể phân loại được 12 loại nhựa khác nhau, chỉ 4 loại trong cơ sở thông thường.

Những chiếc túi đựng thực phẩm, vỏ chai nước sốt cà chua và cả hộp nhựa bảo thực đã bị bỏ đi đang được phân loại tại nhà máy phân loại rác thải công nghệ cao Site Zero, nơi Thụy Điển hy vọng có thể cách mạng hóa lĩnh vực  tái chế nhựa  của nước này.

Nằm ở bên ngoài thị trấn Motala, cách thủ đô Stockholm khoảng 200km về phía Tây Nam, Nhà máy Site Zero đã đi vào hoạt động từ cuối năm 2023 và được tổ chức phi lợi nhuận thuộc ngành nhựa Thụy Điển Tái chế nhựa cho rằng đây là cơ hội sở hữu chế độ nhựa lớn nhất và hiện đại nhất thế giới.

Giám đốc điều hành của tổ chức này Mattias Philipsson, nhà máy đã sử dụng đèn hồng ngoại, tia laser, máy ảnh và trí tuệ nhân tạo (AI) để phân loại rác thải nhựa.

Với khả năng xử lý 200.000 tấn rác thải mỗi năm, nhà máy hoàn toàn tự động này có thể phân loại 12 loại nhựa khác nhau chỉ có 4 loại ở cơ sở thông thường. Nhẹ chí, cơ sở này còn có thể phân loại 2 loại nhựa dẻo PVC và PS mà trước đây không thể tái sử dụng trong các sản phẩm mới.

Theo ông Philipsson, mục tiêu là ngành nhựa tái sinh trở thành một phần của nền kinh tế tuần hoàn và giảm công việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Ông cho biết thêm các nhà máy phân loại nhựa cũ của Thụy Điển chỉ phân loại được khoảng 50% bao bì nhựa và số còn lại phải đốt vì không thể phân loại. Tuy nhiên, với các nhà máy phân loại rác thải nhựa mới, hiện số bao bì nhựa không thể phân loại chỉ còn dưới 5%.

Theo Cơ quan Bảo vệ môi trường Thụy Điển (EPA), năm 2022, chỉ có 35% rác thải nhựa được tái chế, dưới mức trung bình 40% của Liên minh Châu Âu (EU).

EPA cho biết việc đốt rác thải nhựa được sử dụng để sản xuất nhiệt và điện sử dụng khoảng 7% khí cụ nhà kính mà Thụy Điển phát thải.

Việc sử dụng nhựa tái chế vẫn chưa được phổ biến làm giá thành hơn trung bình 35% so với sản phẩm nhựa mới.

Chuyên gia Asa Stenmarck thuộc EPA cho biết một số loại nhựa được Site Zero phân loại vẫn chưa phổ biến trên thị trường tái chế. Bà cho rằng để thúc đẩy việc sử dụng rộng rãi các loại nhựa tái chế, cần phải đưa điều này vào quy định của pháp luật và điều này đang được phát triển ở EU với Quy định mới về bao bì và rác thải bao bì ( PPWR).

Ngày 4-3, 27 nước thành viên EU đã đưa ra quan điểm tốt nhất rằng vào năm 2030, bao bì nhựa phải chứa từ 10-35% chức năng tái chế, tùy thuộc vào công việc bao bì sử dụng tiện thực phẩm hay không.

Hiện nay, nhiều nước khác ở Châu Âu cũng đang phát triển cơ sở tái chế rác thải nhựa dựa trên mô hình nhà máy Site Zero, trong đó có 2 dự án ở Đức và 1 dự án ở Na Uy.

Theo ông Philipsson, cách duy nhất để có thể đáp ứng quy định mới của EU là phân loại hiệu quả thải nhựa. Tuy nhiên, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) dự báo số lượng bao bì nhựa sẽ tăng gấp ba vào năm 2060.

Một số nhà bảo vệ môi trường cho rằng việc phân loại tốt hơn hay tăng cường tái chế không giải quyết được vấn đề gốc mà phải thay thế và loại bỏ chúng.

NGUỒN: THÔNG TẤN XÃ VIỆT NAM